خبرگزاری مهر، گروه استانها: پس از ۱۲۱ روز انتظار برای باران، آسمان کهگیلویه و بویراحمد دوباره بارانی شد، استانی که از ابتدای پاییز رنگ باران را ندیده بود و خشکی طولانی زمینهایش، صدای نگران کشاورزان و دوستداران طبیعت را بلند کرده بود، اکنون نفسی تازه کرده است.
آخرین باری که ایستگاههای سینوپتیک هواشناسی در این استان میزان بارش را ثبت کردند، مربوط به ۲۰ مرداد ۱۴۰۴ بود؛ روزی که هنوز بسیاری از مردم باور نمیکردند ممکن است ماهها از آن بگذرد و چرخ باران نچرخد.
این تأخیر طولانی در آغاز فصل بارندگی، پژوهشگران حوزه اقلیمشناسی را نیز به تکاپو انداخته تا دلایل علمی این وضعیت را واکاوی کنند، از گرمایش جهانی و تغییر الگوهای دور پیوندی گرفته تا نقش سدها در تغییر رطوبت منطقه، همه و همه موضوعاتی هستند که این روزها در تحلیل چرایی کمبارشی استان مطرح میشوند و اکنون با آغاز بارشهای اخیر، چشمها به آسمان دوخته شده تا ببینند آیا زمستان و بهار پیشرو میتوانند جبرانگر خشکی پاییز باشند یا نه.
در این رابطه رئیس مرکز پیشبینی اداره کل هواشناسی کهگیلویه و بویراحمد در گفتوگو با خبرنگار مهر وضعیت بارش، الگوهای خشکسالی دو دهه اخیر و پیشبینی بلندمدت هوا در فصلهای آینده را تشریح کرد.
علت اصلی کاهش باران گرمایش کره زمین است
ولی بهرهمند در پاسخ به دلایل علمی کاهش بارشها، گفت: کاهش بارش، معلول گرمایش کلی کره زمین است که بر اثر انباشت گازهای گلخانهای به وجود آمده و باعث اختلال در نظم طبیعی اقلیم شده است.
وی افزود: در علم هواشناسی، چند «دور پیوند» وجود دارد که آب و هوای زمین را تنظیم میکنند و هرگاه یکی از این پیوندها از حالت طبیعی خارج شود، بارندگی در منطقه کاهش مییابد.
رئیس مرکز پیشبینی اداره کل هواشناسی کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به سابقه خشکسالی در ایران اظهار کرد: این پدیده بیسابقه نیست، در دهههای ۳۰ و ۴۰ خورشیدی نیز دورههای کمبارشی را تجربه کردهایم، اما گرمایش زمین باعث شده شدت و گستره خشکسالیها افزایش یابد و میانگین دمای زمین بین ۰.۵ تا ۱.۵ درجه سانتیگراد بالا رود.
رشته کوههای زاگرس و البرز عامل اصلی بارش در کشور
وی با اشاره به اینکه ایران در عرض جغرافیایی ۳۰ درجه شمالی قرار دارد که به صورت طبیعی منطقهای خشک محسوب میشود، تاکید کرد: اگر رشتهکوههای «زاگرس و البرز» وجود نداشتند، کشورمان بارش چندانی نداشت زیرا این دو رشته کوه عامل اصلی شکلگیری بارشهای متعدد در کشور به ویژه در استان کهگیلویه و بویراحمد هستند.
پربارشترین و کمبارشترین سالهای آبی دو دهه اخیر
به گفته بهرهمند، بررسی دادههای ایستگاه یاسوج نشان میدهد که در سال آبی ۱۳۹۸–۱۳۹۷ بارش استان به حدود «۱۳۰۰ میلیمتر» رسید و ترسالی قابل توجهی رخ داد، در حالی که در سال آبی قبل از آن «۱۳۹۷–۱۳۹۶» میزان بارش فقط «۴۲۴ میلیمتر» بوده است.
وی با اشاره به اینکه در سال آبی پر بارش ۱۳۸۱–۱۳۸۰ نیز بیش از ۱۳۰۴ میلیمتر بارش ثبت شد، تاکید کرد: در سالهای ۱۳۷۶–۱۳۷۷ با «۱۰۴۰ میلیمتر» و در سالهای ۱۳۷۵–۱۳۷۶ با «۱۲۰۰ میلیمتر» از سالهای مرطوب منطقه محسوب میشوند.
رئیس مرکز پیشبینی اداره کل هواشناسی استان تاکید کرد: در مقابل، سال آبی ۱۳۸۷–۱۳۸۶ با تنها «۲۷۵.۴ میلیمتر» بارش به عنوان خشکترین سال دو دهه اخیر در ایستگاه یاسوج ثبت شده است.
پیشبینی بارش در زمستان و بهار
وی با اشاره به پیشبینیهای بلندمدت بارش برف و باران در کهگیلویه و بویراحمد هم گفت: بر اساس مدلهای اقلیمی، بارندگی در پاییز امسال کمتر از حد نرمال بود اما در ماههای «دی، بهمن، اسفند و فروردین» بارندگی در «حد نرمال» پیشبینی میشود.
بهره مند با بیان اینکه دقت پیشبینی بلندمدت معمولاً از «۶۰ درصد» تجاوز نمیکند، ادامه داد: کاربرد اصلی پیشبینیهای کوتاهمدت است که بر اساس دادههای نقشههای یک هفته آینده انجام میشود زیرا در پیشبینی بلندمدت، دادههای «دور پیوندهای جوی» بررسی میشود که از دقت پایینتری برخوردارند.
وی گفت: بر اساس ارزیابیهای علمی، زمستان و بهار پیشرو برای فصل زراعی استان کهگیلویه و بویراحمد در حد نرمال خواهد بود.
رئیس مرکز پیشبینی اداره کل هواشناسی کهگیلویه و بویراحمد افزود: در سال آبی گذشته ایستگاه یاسوج حدود ۴۰۰ میلیمتر بارش ثبت کرده و انتظار میرود در سال آبی جاری این میزان افزایش یابد.
تأثیر سدسازی بر اقلیم منطقه
وی در پاسخ به پرسش مردم درباره تأثیر سدسازی بر وضعیت اقلیمی، اینگونه گفت: ساخت سد میتواند بر «رطوبت و دما» تأثیرگذار باشد اما در دشتهای کمارتفاع، سد صرفاً رطوبت هوا را افزایش میدهد، اما در مناطق مرتفع مانند «کوههای دنا»، افزایش رطوبت ممکن است موجب «ذوب برفها و تغییر الگوی دمایی منطقه» شود.
میانگین بارش بلندمدت استان
بهره مند تاکید کرد: میانگین بارش بلندمدت استان کهگیلویه و بویراحمد «۵۷۶.۶ میلیمتر» است و این استان پس از «گیلان و مازندران، سومین استان پربارش کشور» محسوب میشود.
ورود سامانه بارشی از فردا دوشنبه به کهگیلویه و بویراحمد
معاون فنی اداره کل هواشناسی کهگیلویه و بویراحمد هم در گفت و گو با خبرنگار مهر گفت: سامانه بارشی از فردا دوشنبه وارد استان میشود و فعالیت آن تا پایان هفته ادامه دارد.
فرمان فرامین اظهار کرد: برای روزهای دوشنبه تا چهارشنبه هشدار زرد بارشی صادر شده است و احتمال وقوع بارشهای متناوب، وزش باد و در برخی نواحی رعدوبرق وجود دارد.
وی با اشاره به وضعیت دمایی استان هم بیان کرد: در این چند روز شاهد کاهش نسبی دما هستیم و در برخی نقاط استان هوا بهطور محسوسی سردتر خواهد شد.
معاون فنی اداره کل هواشناسی کهگیلویه و بویراحمد ادامه داد: کشاورزان و دامداران با توجه به کاهش دما و احتمال بارشها، تمهیدات لازم را برای حفاظت از محصولات و تأسیسات خود در نظر بگیرند.

ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰